Büyütmek için resime tıklayın |
|
Orijini
Anadolu. Can Erikleri grubunun bir üyesidir.
AÄŸaç Özellikleri
AÄŸaçları orta diklikte, geniÅŸ ve hızlı geliÅŸir. Sık dallı orta verimli bir çeÅŸittir. Kendine kısmen verimli bir çeÅŸittir ve tozlayıcı kullanılması gerektirmektedir. Çiçeklenmenin erken olması durumunda bazı yıllar ilkbahar geç donlarından etkilenir.
Meyve Özellikleri
Orta iriliktedir. Yuvarlak formda, karın çizgisi belirgin, kabuk rengi koyu parlak yeÅŸil ve üzeri dumanlıdır. Et rengi yeÅŸil, meyve gevrek ve suludur, çekirdek ete baÄŸlı ve orta iriliktedir. OlgunlaÅŸtığında kabuk rengi kırmızılaşır ve meyve eti yumuÅŸamaya baÅŸlar ancak genellikle yeÅŸil ve sert formdayken tüketilir. Ortalama meyve eni 36mm. sap hariç meyve boyu 32 mm. ağırlığı 34 grama ulaÅŸmaktadır.
Hasat Zamanı
Mayıs ayının 2. haftası itibariyle hasat edilir.
Tozlayıcılar
Kendine kısmen verimlidir. Havran ve Aynalı çeÅŸitleri tozlayıcı olarak kullanılabilir.
Ä°KLÄ°M Ä°STEKLERÄ°
Erik türlerinin iklim istekleri birbirinden farklıdır. Mevcut türler içerisinde deÄŸiÅŸik iklim koÅŸullarına en iyi uyabilen P. cerasifera'dır. Avrupa erikleri (P. domestica) kışı nisbeten soÄŸuk geçen soÄŸuk ılıman iklim meyvesidir. Japon erikleri (P. salinica) soÄŸuk geçmeyen bölgelerde iyi sonuç verir.
Kış mevsiminde soÄŸuklara dayanıklı olan eriklerde soÄŸuÄŸa olan dayanıklılık ilkbaharda havaların ısınmasıyla azalmaya baÅŸlar. Çiçeklenme devresinde duyarlılık iyice artar.
Eriklerde taç yaprağının ucu görülen kapalı tomurcukların -3.1 ile -1.1 0C ye; açmış çiçeklerin -2.2 ile 0.6 0C ye ; genç meyvelerin -1.1 ile -0.6 OC ye dayandığı bilinmektedir.
Kış dinlenme süresi bakımından Avrupa erikleri +7.2 OC 'nin altında 1000 saatten fazla bir soÄŸuklama süresi isterler. japon eriklerinde ise bu süre 600 saat kadardır.
DÄ°KÄ°M ÅžEKLÄ° VE ZAMANI
Kendine verimli çeÅŸitlerle bahçe kurulacağı zaman eÄŸer bahçede birkaç çeÅŸidin yer alması isteniyorsa her çeÅŸit bir blok halinde bahçeye yerleÅŸtirilmelidir. Kendine kısmen verimli veya kendine kısır çeÅŸitlerle bahçe kurulacağı zaman çeÅŸitlerin birbirini tozlayacak ÅŸekilde dikilmesi zorunludur. Tozlayıcı oranı 1/9 oranında olmalıdır. Ä°kiden fazla çeÅŸitlerle kurulacaksa çeÅŸitler 2'ÅŸer 3'er sıra halinde dizilmelidir.
En uygun tozlayıcı çeÅŸit seçilirken çeÅŸidin iyi özellikleri yanı sıra çiçek açma zamanlarının birbirlerini tozlayacak ÅŸekilde uygun gelmesine,çiçek tozlarının yüksek çimlenme gücüne sahip olmasına ve karşılıklı tozlanma sonucu yüksek oranda meyve tutumu meydana getirecek çeÅŸitlerin seçilmesine özen gösterilmelidir.
Tozlayıcı sayısı, tozlayıcı çeÅŸidin ekonomi ve pazarlama yönünden amaca uygun bir çeÅŸit olup olmamasına göre ayarlanmalıdır. Amaca uygun bir çeÅŸidin tozlayıcı olarak kullanılması halinde, 2 sıra ana çeÅŸide 1 sıra tozlayıcı yeterlidir. Üretim amacına uygun olmayan bir çeÅŸidin tozlayıcı olarak kullanılması zorunluluÄŸu varsa 8 ana aÄŸaca 1 tozlayıcı olacak ÅŸekilde bahçe kurulmalıdır.
Ayrıca bahçe kurulurken tek çeÅŸit kapama bahçe yerine birden fazla çeÅŸit kullanılması meyve miktar ve kalitesini olumlu yönde etkilediÄŸinden her zaman tercih edilmelidir.
Kışı ılıman geçen ve en fazla yağışlı olmayan bölgelerde fidanlar Kasım-Aralık ayından itibaren dikilebilirler. Dikim ilkbahar geliÅŸme devresinin baÅŸlamasına kadar devam edilebilir. Kışı yağışlı veya soÄŸuk geçen bölgelerde ise dikim ilkbahar mevsiminin başında yapılır.
TOPRAK Ä°ÅžLEME
Yağışlı bölgelerde çayır bitkileri kullanarak bahçelerde devamlı bir örtü bitkisi bulundurulur. Örtü bitkisi büyüyünce biçilirler. Yağışı az bölgelerde, erik bahçeleri devamlı olarak temiz tutulmaya çalışılır. Böyle bölgelerde bahçeler sonbaharda sürülür. Ä°lkbaharda toprak tava gelince Åžubat sonu veya mart içinde ikinci kez sürülür. Mayıs ayında yapılan üçüncü sürümden sonra sulama kanalları açılır. AÄŸaçların dipleri çapayla iÅŸlenir. Sulama nedeniyle yazın bahçeler otlanırsa sulama kanallarını bozmamak için toprağı sürmek yerine ot biçimi tercih edilmelidir.
Erik kökleri toprak yüzeyine yakın bir kısımda yayılmış olduÄŸundan derin toprak iÅŸlemesinden kaçınılmalıdır.
SULAMA
Yıllık yağış miktarı 750 mm'yi geçen bölgelerde erikleri sulamadan da yetiÅŸtirilebilirler. Yağış miktarı bu rakamın altına düÅŸen yerlerde sulamanın yapılması zorunludur. Erikler saçak köklü olduklarından ve kökler yüzeysel geliÅŸtiklerinden bunların su istekleri derin köklü meyve türlerine göre daha fazladır. Mevcut türler arasında P. cerasifera türleri kuraklığı en fazla dayanır. Ege bölgesinde erik bahçeleri mayıs ayının ikinci yarısından itibaren sonbahar yağışlarına kadar geçen süre içinde 8-12 günde bir sulanır. Sulama çeÅŸitli ÅŸekillerde yapılır. Sulama karık, çanak, tava yöntemi veya karık-çanak, kombinasyonları ÅŸekillerinden birisi kullanılır. Sulama sistemi toprağın özelliÄŸine, su kaynağının zenginlik durumuna göre seçilir. Damlama sulama ve mini yaÄŸmurlama sistemleri de günümüzde uygulamaya girmiÅŸtir.
GÜBRELEME
Erik aÄŸaçlarına verilecek gübre miktarı, topraktaki besin maddeleri durumuna, toprağın tipine, aÄŸaçların yaşına, alınan ürün miktarına, ekolojik bölgeye ve aÄŸaçların geliÅŸme durumuna göre deÄŸiÅŸir. Verilecek gübre miktarının yaprak ve toprak analizine göre belirlenmesi en uygun yöntemdir.
Azotlu gübreler kış sonunda ilkbahar geliÅŸmesi baÅŸlamadan önce verilmelidir. Erik aÄŸaçları azotun hem sülfat, hem de nitrat formuna cevap verirler. Gübreyi seçerken fiyat etmeni de göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak pH'sı 6.5'un altında olan topraklarda amonyum sulfat kullanmaktan kaçınmak gerekir. Üre ise toprak pH'sı 5.0'in altında olan topraklarda kullanılmalıdır. Azotlu gübrenin haziran ortasından sonra uygulanması önerilmez. Geç uygulamalar meyvede renk oluÅŸmasını azaltır, sonbaharda sürgünlerin uzamasına neden olur ve kış soÄŸuklarından zararlanmayı arttırır.
Genç aÄŸaçlarda aÄŸaç başına her yaÅŸ için 113-226 gr aktif azot uygulanır. Bu miktarlar arzu edilen büyüme durumuna göre azaltıp çoÄŸaltılabilir.
Meyve veren aÄŸaçlarda 8.5-11.2 kg/dekar aktif azot uygulaması önerilebilir.
Fosforlu ve potaslı gübreler kış başında, meyve veren aÄŸaçlarda sıralar arasına, genç aÄŸaçlarda ise taç izdüÅŸümleri çevresine gelecek ÅŸekilde verilmelidir.
Kimyasal gübrelerin yanı sıra 2 yılda bir aÄŸaç başına 50 kg iyi yanmış çiftlik gübresi (meyve veren aÄŸaçlar için) verilmelidir. Ayrıca yeÅŸil gübreleme yapılması yararlıdır.
Yorumunuz: Not: HTML'ye dönüştürülmez!
Oylama: Kötü İyi
DoÄŸrulama kodunu giriniz: